کاربرد جزیره‌ای اطلاعات و بی‌توجهی به راه‌اندازی زیرساخت داده‌های مکانی

تبریز جوان – لیلا حسین‌زاده: با توجه به اینکه در ارتباط با SDI شناخت بسیار کمی وجود دارد، عملکرد دستگاه‌های اجرایی در این عرصه نه فقط در استان بلکه در سراسر کشور بسیار محدود است.

SDI در واقع زیرساخت داده‌های مکانی و کار آن تسهیل دسترسی به داده‌های مکانی بروز، دقیق و صحیح برای کاربر و تولید کننده است؛ یعنی اگر فردی به عنوان کاربر دیتا نیاز به دسترسی به داده‌های مکانی داشته باشد SDI این امکان را فراهم می‌آورد و تولید کننده داده‌های مکانی هم می‎تواند دیتاهای خود را در بستر SDI توزیع و منتشر کند.

اما بحث کاربرد اطلاعات مکانی است که ایجاد SDI را ایجاب می‌کند و تا کاربرد نباشد دسترسی به اطلاعات هم اهمیتی نخواهد داشت. کاربرد اطلاعات مکانی مبتنی بر سیستم‌های اطلاعات مکانی GIS بوده و این سیستم‌ها امکانی را فراهم می‌آورند تا اطلاعات مکانی با اطلاعات توصیفی در وسعت و تعداد لایه‌های بسیار زیاد قابل ترکیب و تحلیل و نتایج آن به شکل نقشه، نمودارهای آماری و سایر قالب‌های اطلاعاتی قابل استفاده باشد.

استفاده جزیره‎ای از سیستم GIS در دستگاه‌ها و کندی حرکت به سمت SDI

«در دستگاه‌های مختلف استان آذربایجان‌شرقی سیستم‌های GIS تا حدود زیادی شناخته شده هستند و مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ ولی از آنجایی که ارتباط شبکه‌ای باهم ندارند و اطلاعات مورد نیاز به شکل سنتی با درخواست از دستگاه‌های مختلف دریافت و به همان شکل جزیره‌ای استفاده می‌شود، آنطور که باید به موضوع راه‌اندازی SDI یا زیرساخت داده‎های مکانی توجه نمی‌شود.»

این هشدار را مدیر نقشه و اطلاعات مکانی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان‌شرقی می‌دهد و می‎گوید: اگر بخواهیم به یک SDI قوی و منسجم برسیم در درجه اول باید SDI سازمانی هر دستگاهی ایجاد شود؛ چرا که SDI سازمانی سنگ بنای SDI استانی به شمار می‎رود.

محمدرضا اکبری تصریح می‌کند: در حال حاضر شرکت آب و فاضلاب استان اقدامات مطلوبی در زمینه استفاده از GIS حتی به صورت  WEB GIS در داخل سازمان متبوع انجام داده است؛ شرکت آب منطقه‌ای نیز از GIS در زمینه تحلیل‌های مختلف بهره می‎برد.

وی ادامه می‎دهد: شهرداری تبریز سیستمی را ایجاد کرده که داده‌های مکانی را در داخل شهرداری برای استفاده کاربران توزیع می‎کند و به ژئوپرتال سازمان نقشه برداری کشور هم وصل شده و این امکان را دارد که لایه‌های داده‎ها را به صورت سرویس‌های اطلاعات مکانی در اختیار کاربران قرار دهد.

اکبری ابراز می‎دارد: شرکت توزیع برق آذربایجان‎شرقی در زمینه GIS اقدامات نسبتا مناسبی انجام داده و همانند سازمان جهاد کشاورزی استان آمادگی مطلوبی برای پیوستن به SDI دارد.

مدیر نقشه و اطلاعات مکانی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان‌شرقی تاکید می‎کند: در این میان به نظر می‎رسد دستگاهی که درک مناسب‎تری از SDI دارد، شرکت آب و فاضلاب آذربایجان‎شرقی است. این شرکت کمیته GIS را با عضویت دو معاونت و بخش مدیریت شرکت تشکیل داده که حاکی از اهمیت موضوع برای این دستگاه است.

برای ایجاد ساختار SDI به سه امکان پایه‎ای سخت‎افزار، نرم‎افزار و دیتا نیاز داریم

«برای دستگاه‌های اجرائی خدمات‌رسان دسترسی به اقلام اطلاعاتی سایر دستگاه‌ها خیلی مهم است. مثلا شرکت گاز نیاز دارد که به دیتابیس شرکت آب و فاضلاب دسترسی داشته باشد و همچنین به اطلاعاتی مثل تعداد خانوار در یک بلوک مشخص برای تطبیق و صحت سنجی اطلاعات و استفاده از آنها در توسعه خدمات نیاز دارد.

برای دستگاه‌های حاکمیتی مثل استانداری و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی هم آمار و اطلاعاتی مورد نیاز است که بتوانند در پیش‌بینی‌های آینده و برنامه‎های درازمدت استفاده کنند.»

معاون توسعه و برنامه‌ریزی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان‌شرقی هم با بیان مقدمه فوق توضیح می‌دهد: آمار و اطلاعاتی که در SDI ارائه می‌شود به تائید بالاترین مقام اجرائی دستگاه‌ها می‌رسد و بدین ترتیب اطلاعات مورد نیاز دستگاه‎ها که دستیابی به آنها قبلا طی روند بسیار طولانی چندین ساله میسر می‌شد، به راحتی و در کمترین زمان در اختیار مدیران دستگاه‎های اجرائی و سایر متقاضیان قرار می‌گیرد.

پرویز محمدزاده می‎افزاید: می‌توان گفت اکثریت دستگاه‌های اجرایی درگیر راه‎اندازی سیستم SDI هستند، اما در مرحله اول تمرکز عمدتا روی ۱۶دستگاه اجرایی زیربنایی استان است که تقریبا ۸۰ درصد اقلام اطلاعاتی استان را تولید می‎کنند.

وی خاطرنشان می‎سارد: برای ایجاد ساختار SDI به سه امکان پایه‎ای سخت‎افزار، نرم‎افزار و دیتا نیاز داریم.

محمدزاده تصریح می‌کند: امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری برخی از دستگاه‌ها برای پیاده سازی SDI ضعیف است. مثلا برخی از دستگاه‎ها از نظر سرور یا سخت افزار مشکلات زیادی دارند و برای رفع این نقیصه پیش بینی کرده‎ایم اداره کل ارتباطات و فناوری اطلاعات از طریق دیتاسنتر استان فضایی اختصاص دهند که برای هر کدام از دستگاه‎های اجرایی یک سرور مجازی ایجاد کنیم و مسوولیت آن را هم در اختیار خود دستگاه قرار دهیم تا اقلام اطلاعاتی را که لازم است، در سرور اختصاصی خود در فضای مجازی قرار دهند و سطوح دسترسی را هم تعریف کنند تا مشکل سخت افزاری حل شود.

معاون توسعه و برنامه‌ریزی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان‌شرقی اعلام می‎کند: نرم‎افزار SDI طوری طراحی شده است که تمام دستگاه‎های اجرایی به صورت عمومی و به شکل رایگان می‎توانند از آن استفاده کنند؛ داده‎های اطلاعاتی هم در واقع داده‎های تخصصی هر کدام از دستگاه‌های اجرایی هستند که خود دستگاه‎ها تا کنون تهیه کرده‎اند و یا باید تهیه کنند.

وی اذعان می‎دارد: استاندارد داده‎های SDI نیز در قالب اطلاعاتی OGC جهانی تعریف شده که آن را بومی سازی و از روی آن ساختاری تعریف کرده‌ایم تا کارشناسان و کاربران سیستم به راحتی بتوانند از آن استفاده کنند.

انتهای پیام/۶۰۰۲۶