مشروطه در خانه خودش هم ناشناخته است/ زادروز سردارملی، در سرمای آخرین روزهای مهرماه+ عکس منتشر نشده

 تبریز جوان، محبوبه شمس: بزرگی که فقط به نام و عنوان نیست؛ بزرگی آن است که بعد از دهه‌ها، نامت در قلب مردمان جاری باشد؛ هر روز به نوعی، به نگاهی و در روزهایی هم یادت لبخندزنان بر بلندی روز بنشیند، روزی مانند زادروزت و امروز زادروز سردار استواری است که ملتی او را می‌شناسند و مهم‌تر از آن، ملتی او را دوست دارند.

سردار ملی، عنوان به‌حق و شایسته‌ایست برای جناب شما، جناب ستار خان؛ سردار بزرگ مشروطه، سد استوار مقابل دیکتاتوری، آزادی‌خواه جان برکف ملت ایران، زادروزتان در این آخرین روزهای مهرماه، برای ما فرخنده است.

مایی که مشروطه را هم هنوز خوب نمی‌شناسیم؛ مشروطه‌ای که در خانه خودش هم ناشناخته است و سرداری که در گوشه‌ای آرام از شهر تبریز، خانه‌ای دارد با خاطره‌های بسیار… 

۱۵۳ سال قبل، سرزمین ما میزبان نوزادی بود که خیلی زود سوار بر اسب شد و برای قانون‌خواهی مبارزه کرد.

این روزهای خنک پاییزی فرصتی است برای قدم زدن در کوچه پس کوچه‌های شهری که نامش با مشروطه گره خورده؛ تبریز آنچنان با مشروطه در هم تنیده است که گویی همیشه بخشی از آن بوده است.

تاریخ که به شهادت بزرگان چراغ راه آینده است را باید شایسته بشناسیم و مشروطه برهه‌ای خاص و نیازمند شناخت هر چه بیشتر و عمیق‌تر برای ساختن فرداست.

با این وجود هنوز هم مشروطه و مشروطه‌خواهان را نمی‌شناسیم. ناآشنایی نسل جوان با حال و هوای مشروطه نشان می‌دهد تا چه اندازه به تاریخ اجحاف شده و چقدر تاریخ‌سازان در گرد و غبار زمانه گم شده‌اند.

اتفاقی مانند مشروطه به‌واسطه فراگیری و وسعت اثرگذاری، خانواده‌های بسیاری در سطح کشور و به‌خصوص شهر تبریز را درگیر کرده و به همین علت بی‌شک اسناد، مدارک و حتی خاطرات بسیار زیادی از دوران مشروطه در دل خانه‌های ما وجود دارد.

همانطور که نقل شده و در تاریخ ثبت است، چهار ماه قبل از واقعه پارک اتابک، برنامه‌های مختلف و متنوعی در پاسداشت و احترام به مشروطه برگزار شده و بی‌شک از این برنامه‌ها، خاطرات و عکس‌ها و یادگارهای متعددی در میان خانواده‌های ایرانی وجود دارد که نسل به نسل منتقل شده است.

امروز در دنیا شاهد سرقت نمادهای فرهنگی هستیم و تا وقتی ما اسطوره‌ها، شخصیت‌های تاریخی و قهرمانان خود را نشناسیم و نتوانیم آنها را به‌درستی معرفی کنیم، امکان حفظ پیشینه و تاریخ‌مان را از دست خواهیم داد. به ویژه در این دوره و زمانه که تمام دنیا در صدد یافتن تاریخ و اعتبار برای خود هستند، کوچک‌ترین فرصتی امکان سرقت این نمادهای فرهنگی را بیش از پیش فراهم می‌سازد.

با تمام این احوال، مشروطه در خانه خودش هم ناشناخته است و اندکی تنها… در گوشه‌ای آرام از این شهر، خانه‌ای با خاطره‌های بسیار را می‌شناسیم. محله امیرخیز تبریز سال‌هاست میزبان خانه سردار ملی ایران زمین است.

خانه‌ای که بارها سختی و بی‌مهری دیده و زخم توپخانه ارتش روسیه را چشیده و داغ از دست رفتن و پرپر شدن ساکنانش را با خون دل تحمل کرده و دم نزده.

خانه‌ای که چند سال قبل بخش‌هایی از آن بازسازی کلی و مرمت اساسی شد و مدتی به عنوان دفتر کمیسیون حقوق بشر اسلامی در حال فعالیت بود.

خانه – موزه‌ای که در روزهای آغازین با نمایش آثار دوران مشروطه که از خانه حاج مهدی کوزه‌کنانی (موزه مشروطه) به امانت گرفته شده بودند، رنگ و بویی دیگر داشت و می‌شد تا حدی به روزهای سخت ستارخان در این خانه برگشت، امروز اما این خانه ساکت‌تر و تنهاتر از همیشه، در انتظار تحقق وعده تملک و بازسازی قسمت پشتی‌خانه است که در تهاجم ارتش روسیه، به توپ بسته شد.

نواده سردار ملی مشروطه، جای نمادهایی از مشروطه‌خواهان را به‌خصوص در تبریز بسیار پررنگ می‌داند و بر لزوم نمادسازی در این حوزه تاکید دارد و می‌گوید: این ناشناختگی متعلق به دیگر مشروطه‌خواهان و افراد موثر و برجسته کشور در آن برهه تاریخی هم هست. افرادی که برای آزادی و اعتلاء کشورمان خون داده‌اند و حقشان این است که به‌شایستگی و درستی شناخته شوند. 

همین چند وقت قبل بود که خبر آتش گرفتن حیاط خانه باقرخان، سالار ملی، آتش به جان خاطرات مشروطه زد و البته مانند پیش‌ترها، اقدامی جدی در راستای تملک، بازسازی و بهره‌برداری فرهنگی و تاریخی از این یادگار، صورت نگرفته است.

هنوز مشروطه و مشروطه‌خواهان و سرداران مشروطه را به‌درستی نمی‌شناسیم، فرصت‌های به‌دست آمده برای بررسی و بازشناسی اتفاقی به بزرگی مشروطه را به سادگی می‌سوزانیم و از دیروزمان برای ساختن فردا درس نمی‌گیریم.

امسال هم زادروز سردار ملی، با تلاش و اتفاقی به عنوان بهانه یاد کردن تاریخ گره نخورده؛ اما یاد ایشان در دل تمام آزادی‌دوستان و قانون‌مداران کشور زنده است؛ از این رو زادروز سردار ملی فرخنده است.
 

این همان  تبریز دریادل که چندین روزگار
سد سیل دشمنان بوده است چون کوه گران

این همان  تبریز کاندر دوره‌های انقلاب
پیشتاز جنگ بود و پهلوان داستان

این همان  تبریز کز خون جوانانش هنوز
لاله‌گون بینی همی رود ارس دشت مغان

این همان  تبریز روئین‌تن که در میدان جنگ
از مصاف دشمنان هرگز نپیچیدی عنان

باخطی برجسته در تاریخ ایران نقش بست
همت والای سردار میهن ستارخان

این همان  تبریز کز جانبازی و مردانگی
در ره عشق وطن صد ره فزون داد امتحان

این همان  تبریز که امثال خیابانی در او
جان برافشانند بر شمع وطن پروانه سان

این همان  تبریز خونین دل که برجانش زدند
دوستان زخم زبان و دشمنان نیش سنان

استاد سید محمدحسین بهجت تبریزی (شهریار)

انتهای پیام/۶۰۰۰۱/س/ر