در تراز خط علامه امینـى(ره)

تبریز جوان– موسی‌ کاظم‌زاده:۱۲ تیرماه سالروز رحلت عبدالحسین امینی نجفی مشهور به علامه امینی است که به نظر می آید این علامه همچون سال‌های گذشته در شهرهای علامه‌های ایران باز هم غریب مانده است.

شهر تبریز به خاطر وجود علمای بزرگی چون علامه امینی، علامه طباطبایی و علامه جعفری به شهر علامه ها مشهور است اما با این وجود دردهه ها و سال های اخیر، به خاطر کم توجهی برخی مسوولان و دستگاه‌های ذی‌ربط، نقش، جایگاه، شان و منزلت این علمای بزرگ جهان اسلام کم کم به فراموشی سپرده می‌شود.

از این رو، با توجه به رسالت خطیر حرفه‌ای که اصحاب رسانه در قبال جامعه دارند و دلیل محکم و قوی دیگر اینکه، شهر تبریز نیز به شهر علامه‌ها نیز مشهور است، سالروز رحلت علامه امینی را بهانه کردیم، تا اینکه هم به رسالت و وظایف حرفه‌ای و اخلاقی خویش در این راستا عمل کرده باشیم همچنین در تحلیلی به گوشه‌هایی از زندگی علمی و سلوک عملی علامه امینی نظری انداخته باشیم.

پای درس علامه امینـى(ره)

شیخ عبـدالحسیـن امینى معروف به علامه امینـى(ره)، صاحب الغدیـر در سـال ۱۳۲۰ هـ .ق مطـابق بـا ۱۲۸۱ هـ .ش در روستاى (سردها) از تـوابع شهرستان سـراب به دنیا آمـد. اوّلین معلم علامه امینی رحمه‌الله پدر بزرگوارشان میرزا احمد امینی تبریزی بوده است.

به عبارت دیگر، خاندان امینى، خاندانى اهل علـم و فضل و تقوا، بینـش و داراى سابقه در خدمات دینى بود. پدر علامه امینى حجت الاسلام حاج میرزا احمد امینـى (متـوفـى ۱۳۷۰ هـ . ق)، خـود از افـاضل و عالمـان نامـى و معروف منطقه بـود.

علامه امینـى(ره)، با استعداد و نبـوغ عجیبى که داشت از همان اوان کودکى مقـدمـات علـوم را در مـدارس تبـریز بیامـوخت اما چون نفـس استعـلا طلب وى در آموختـن علـم در محدوده آذربایجان قانع نشد، عاقبت از تبریز رخت بـر بست و راهـى نجف اشـرف گردیـد و در آنجا از محضر مراجع و اساتید بزرگ آن دیار از جمله(سید ابـوالحسـن اصفهانى، میرزا حسین نائینى، شیخ عبد الکریم حائرى، شیـخ محمـد حسین کمپانـى اصفهان، سید محمد مولانا، سید مرتضى خسرو شاهى، شیخ حسین، سیـد محمـد فیـروز آبادى و سیـد ابـو تـراب خوانسارى)، کسب علم نمود، تا به درجه اجتهاد رسید.

علامه امینی رحمه‌الله بیشتر عمر خود را صرف تدوین و نگارش کتاب الغدیر کرد. علامه‌ى امیـنى را غیر از الغدیـر تألیفات ارزشمنـد دیگـرى است، از دیگر آثار این علمای بزرگ آذربایجان، می‌توان به کامل الزیارات، سیرتنا و سنتنا، سیـره نبینا، اعلام الانام فـى معرفه الملک، شهداى راه فضیلت، تفسیـر سـوره حمـد، ثمرات الاسفار، رساله در علـم درایه، رساله در نیت، ریاض الانـس، راه و روش ما راه و روش پیامبر ماست و … اشاره کرد اما گل سر سبـد تألیفات علامه حاصل زحمات ۴۰ ساله و مـوجب شهرت ایشان در اقطار ممالک اسلامـى، کتاب بـى ماننـد الغدیر است که بالغ بر بیست جلد مى باشد.

در تراز خط علامه امینـى (ره)

به هر حال، هریک از این آثار در نوع خود، علاوه بر پاسخ به سوالات علمی، مشتمل بر نکات دقیق و ارزشمند تحقیقی هستند و برخی از زوایای تاریک علمی و پژوهشی را روشن می سازند. علامه غیر از تألیف کتب، به خدمات دیگرى نیز مـى‌پـرداخت از جمله کتابخانه (مکتبه الامام امـیر المومنیـن العامه) در نجف از بـاقیـات صـالحـات آن بزرگـوار بـوده و از نظر کیفیت در شمار با ارزش‌تریـن کتابخانه‌هاى علمى دنیاى اسلام است.

یکی از کارهای مهمّ علاّمه امینی احداث کتابخانه بزرگی در نجف اشرف است. علامه امینى در علـوم اسلامى مانند تفسیر، حدیث درایه و علـم رجال استاد و متبحرى بى مانند و به خصـوص در علم فقه و تاریخ گویى سبقت را از همه محققان در ربود.

علامه امینـى(ره)، بـراى گردآورى مطالب الغدیر سفـرهاى پژوهشـى بسیار کرد در سرزمین‌هـا و شهرها، کعبه آمالـش کتابخانه‌هاى عمومى و شخصى بـود، ایـن سفـرهای پـربـار عمـوما به مطالعه و استنتاج و تهیه مأخذ و ملاقات با استادان مى‌گذشت.

از جمله شهرهایـى که وى به ایـن هدف به آنها سفر کرد، مـى‌تـوان :حیـدرآبـاد، دکـن، علیگـره، لکنهو، کـانپـور، جلالـى (در هنـد )، رامپـور، فـوعه، معره، قـاهـره (در مصـر )، حلب، نبل و دمشق (در سوریه) را بر شمرد، عشق به خـانـدان عتـرت چنـان سـراسـر وجـودش را فـرا گرفته بـود که ساعت‌ها مطالعه در مخزن کتـا‌ب‌هاى خطـى و دست یافتن به گوهرهاى گرانبهاى نبـوى را بر خویشتـن خویـش هموار ساخته هرگز احساس خستگى نمى‌نمود.

با این اوصاف، به دنبال یک عمر فعالیت علمی و فرهنگی با برکت کم کم قوای بدنی علاّمه بزرگوار امینی رو به ضعف نهاد. در سال‌های پایان زندگی دچار کسالت و ناراحتی جسمی شدند و در نهایت به دنبال شدّت یافتن کسالت در روز ۲۸ ربیع الثانی ۱۳۹۰ (برابر با ۱۲ تیرماه ۱۳۴۹) به هنگام اذان ظهر دعوت حقّ را لبیک گفتند.

در نهایت باید یادآوری کنیم؛ اگر خطه آذربایجان و در راس آنها شهر تبریز در گذشته و این روزها به عنوان مهد تمدن فرهنگ، هنر و اندیشه مطرح بوده و هست به خاطر وجود مشاهیر و علمای همچون علامه امینی(صاحب الغدیر)، علامه سیدمحمدحسین طباطبایی( صاحب تفسیر المیزان) و علامه محمدتقی جعفری( فیلسوف شرق)، بوده و از این رو، درباره این علمای بزرگ درس اخلاق، مفسر، فلیسوف، متکلم، فقیه، عارف و اسلام شناس بزرگ هر چه بگوییم، کم گفته‌ایم؛ به طوریکه اگر دفتر خاطرات تک تک این علما را باز کنیم، لحظه به لحظه زندگی آنان برای نسل امروز و فردای من و شما، درس زندگی، سعادت و نیک بختی و به خصوص راه کمال برای رسیدن به حقیقت است، بنابراین، زنده نگه داشتن یاد و نام این علما، گام نهادن در مسیر حرکت و راه آنهاست.

انتهای پیام/ ۶۰۰۲۳/س